PERİODONTOLOJİ

Periodontoloji nedir?

Dişlerin etrafında bulunan dokuların sağlık ve hastalıktaki durumlarını inceleyen ve bu dokulardaki hastalıkları tedavi eden bir diş hekimliği dalıdır. Dişi çevreleyen ve destek oluşturan dokulara periodontal dokular denir.

Sağlıklı diş eti nasıl görünür?

Sağlıklı dişeti genellikle açık pembedir.
Sert kıvamlıdır, dişleri sıkıca sarar.
Sağlıklı dişeti diş fırçalama sırasında kanamaz.

Diş eti hastalığının belirtileri nelerdir?

En önemli belirtisi diş fırçalaması sırasında ve ya kendiliğinden kanamadır.
Diş etinin rengi pembeden kırmızıya döner, hafif şişlikler görülmeye başlar.
Ağız kokusu ve ağızda kötü tat hissi oluşur.
Diş eti çekilmeleri ve buna bağlı diş hassasiyeti görülür.
Diş-diş eti birleşim yerlerinde ve diş aralarında sarı-siyah renkte, yüzeyi pürüzlü diş taşları oluşur.
İleri vakalarda dişlerde sallanma, yer değişiklikleri ve uzama görülür.
Diş eti hastalıklarında genellikle ağrı görülmez. Bu durum hastalığın gizlice ilerlemesine ve çok geç farkedilmesine neden olur. Bu yüzden düzenli kontroller tavsiye edilmektedir.

Diş eti hastalığının nedenleri nelerdir?

Diş eti hastalıklarının esas nedeni ağız bakımının iyi yapılmaması sonucu diş yüzeylerinde biriken bakteri plağıdır. Açık sarı renkte ve yumuşak yapıdadır. Hastalar tarafından kolayca fark edilemezler. Diş fırçası ve diş ipinin düzgün kullanımı ile diş yüzeyinden uzaklaştırılabilinir. Bu plak temizlenmediği taktirde zaman içinde sertleşir ve diş taşını oluşturur. Diş taşları hekimler tarafından temizlenebilmektedir.

Diş eti hastalığını ilerleten diğer faktörler;

İlaç kullanımı: Epilepsi tedavisinde kullanılan bazı antikonvulsan ilaçlar, organ nakli sonrası kullanılan bazı immunosupresif ilaçlar ve kalp-hipertansiyon hastalarının kullandığı bazı kalsiyum kanal blokerleri diş etinde büyümeye neden olabilirler.

Sigara: Sigaranın diş etindeki damarlanmayı ve doku beslenmesini bozması, savunma hücrelerinin işleyişini engellemesi ve dokular için büyük önemi olan kollagen yapımını azaltması nedeniyle dişeti hastalıklarının başlamasına neden olabilir. Günde 10 taneden fazla sigara içilmesi diş eti hastalıklarının tedavisinde başarı oranını düşürmektedir.

Genetik: Bazı diş eti hastalıklarının genetik geçiş gösterdiği bilinmektedir.

Stress: Stressin diş eti hastalıklarına iki etkisi vardır. Birincisi tüm vücudunuzda olduğu gibi savunma sistemimizi etkilediğinden dolayı, ikincisi ise diş sıkma ve gıcırdatma yüzünden diş çevre dokularına aşırı yük uygulanması sonucu diş eti hastalıklarının şiddetini arttırır.

Hormonal değişiklikler: Hamilelik, ergenlik, menapoz ve mensturasyon dönemlerinde ağız hijyenine daha çok özen gösterinmesi gerekir. Bu dönemlerde hormonların etkisiyle diş etinin bakteri plağına verdiği yanıt değişir. Diş etlerinde kanama ve şişlikler görülür. Bu sebeple hamilelik öncesi ve 3-6. aylar arası mutlaka diş hekimine kontrole gidilmesi önerilmektedir.

Diyabet (Şeker Hastalığı): Kan şekerinin kontrol altında olmaması; yara iyileşmesini geçiktirir, enfeksiyona yatkınlığı arttırır ve varolan diş eti problemlerinin artışına neden olur. Ayrıca ağızda bulunan iltihabın kan şekerinin kontrol altına alınmasını zorlaştırdığı unutulmamalıdır.

Diş taşları neden zararlıdır? Nasıl zarar verirler?

Bakteri plağı temizlenmezse zamanla mineralize olur ve sertleşir. Dişe daha sıkı tutunur ve diş fırçalarıyla uzaklaştırılamaz hale gelir. Buna diş taşı denir. Diş taşı gözenekli yapıdadır. Bakterilerin tutunabileceği ve kolonize olabileceği ortam hazırlar. Diş taşlarının iç bölgesine yerleşmiş bakteriler diş fırçasından ve ağız gargaralarından etkilenmez. Tedavi edilmediği taktirde diş taşları kök yüzeyi boyunca çoğalırlar.Bakterilerin salgıladığı toksinler dişeti iltihabına neden olur. İlk önce dişetinde yıkım başlar. Bunu dişetinin altında bulunan ve dişe destek sağlayan kemik izler. Desteğini kaybeden diş sallanmaya başlar. Diş taşları ve kemikteki iltihap temizlenmediği taktirde bu yıkım kök ucuna kadar ilerler ve diş kaybedilir.

Neden aldığım antibiyotik diş eti iltihabını tedavi etmiyor?

Antibiyotiğin etkisi vücudunuzla sınırlıdır. Diş taşının içine girerek bakterileri öldüremez. Antibiyotik kullanıldığı süre boyunca dişetinizde geçici iyileşme gözlense de etken ortadan kaldırılmadığı sürece hastalığınız devam edecektir.

Diş eti hastalıkları nelerdir?

Diş eti hastalıkları "gingivitis"le başlar. Gingivitis basit bir diş eti iltihabıdır. Diş eti kenarlarında hafif şişlik ve koyu pembe renk ile karakterizedir. Diş fırçalama sırasında kanama görülebilir. Düzenli ağız bakımıyla tedavi edilebildiği gibi bazen diş hekimi müdehalesi gerektirebilir.

Gingivitis tedavi edilmediği taktirde "periodontitis" aşamasına geçer. Periodontitis, diş eti birlikte dişi çevreleyen kemiğinde etkilendiği bir hastalıktır. "Piyore" olarak da bilinir. Şiddetine göre değişen belirtiler gösterir. Diş etinde kanama, dişlerde sallantı ve yer değiştirme, dişeti çekilmeleri görülebilinir. Tedavi edilmediği taktirde diş kayıplarıyla sonuçlanır.

Diş eti hastalıkları diğer hastalıkları tetikleyebilir mi?

Yapılan araştırmalarda diş eti hastalıklarına neden olan mikroorganizmaların, kalp ve akciğer hastalıklarının görülme riskini arttırdığı, diyabetin kontrol altına alınmasını güçleştirdiği ve bu mikroorganizmaların fetus (anne karnındaki bebek) için risk oluşturduğu söylenmektedir.

Diş eti hastalıklarının tedavisi nasıl olur?

Gingivitisin Tedavisi: Diş hekiminin yapacağı diş yüzeyi temizliği ve hastayı ağız bakımı hakkında bilgilendirmesi sonucu gingivitis tedavi edilebilinir. Gingivitis, hastanın iyi bakımı sonucu geri dönüşümü olan bir hastalıktır.

Periodontitisin Tedavisi: Çoğunlukla periodontitiste kaybedilmiş dokunun geri kazanılması mümkün değildir. Önemli olan hastalığa neden olan faktörleri ortadan kaldırarak diş çevresi dokularını sağlığa kavuşturmaktır. Bu amaçla önce diş hekimi, diş yüzeyi temizliği ve hastayı ağız bakımı hakkında bilgilendirme ile tedavisine başlar. Kök yüzeyleri kürete edilir. Gerekli durumlarda cerrahi müdahale yapılabilir.

Nasıl diş fırçalamak gerekir?

Her bireyin kendine özel bir ağız yapısı vardır. Bu yüzden tek tip diş fırçalama yöntemini herkes için önermek uygun değildir. Kendinize uygun yöntemi ve kullanmanız gereken ağız bakım ürünlerini diş hekiminize danışmalısınız.

Hamilelikte ağız bakımı nasıl olmalıdır?

Hamilelikte hormon seviyelerinin yükselmesi sonucu dişetlerinde kanama ve bazen 1-2 cm büyüklüğünde dişeti büyümeleri görülebilinir. Ağız sağlığınızın bebeğinizi etkileyebildiğini unutmayın. Hamileliğin 3. ve 6. ayları arası kontrole gitmeyi ihmal etmeyin.